Leestijd: 5 minuten
Yeti, de verschrikkelijke sneeuwman
De yeti is een aapachtig dier dat volgens ooggetuigen en de lokale bevolking in de Himalaya leeft. Naast de bekendste naam "yeti" wordt vaak in het westen "verschrikkelijke sneeuwman" en door de lokale bevolking Meh-Teh gebruikt als benaming. Er zijn geen harde bewijzen die aantonen dat de Yeti bestaat. Maar er zijn, vooral volgens de yeti-gelovers en cryptozoölogen wel veel sterke aanwijzingen die voldoende houvast bieden om vol te houden dat er een verschrikkelijke sneeuwman bestaat. De yeti is één van de beroemdste wezens van de cryptozoölogie.
Hoe ziet een Yeti er uit
De yeti wordt vergeleken met de Amerikaanse sasquatch/bigfoot, omdat beide opvallend groot zijn en doen denken aan een kruising tussen mensen en apen. Ze zijn ook beiden bijna compleet bedekt met haar en stinken een uur in de wind. Een groot verschil tussen Yeti en Bigfoot is dat er na de twintigste eeuw bijna geen waarnemingen meer zijn van de Yeti. Daarom is de yeti meer een mythe die is gebaseerd op oude beeltenissen in tempels en kloosters. Of op verhalen en legendes die zijn doorgegeven door de mensen van de Himalaya. Hierdoor varieert de gedachte over hoe de yeti er precies uitziet.
Sommigen zeggen dat de yeti rechtop loopt en licht van kleur, zodat hij zich ondanks zijn flinke formaat goed kan verbergen in de sneeuw. Anderen beweren juist dat de yeti klein is, donkerder van kleur en op vier poten loopt zoals een gorilla's.
Waar komt de yeti vandaan?
De regio waar de yeti zich op zou houden wordt bevolkt door spiritueel ingestelde mensen. Eeuwenlang hebben de mensen die in de Himalaya (regio van Nepal, India en Tibet) hebben gewoond, geloofd dat de bergen heilige en mysterieuze plaatsen waren. Vermoedelijk omdat de natuur er respect afdwingt en het één van de meest afgelegen en ontoegankelijke plaatsen op aarde is. Een dergelijke eerbied voor de natuur en beperkte invloed van de moderniteit zorgen vaak voor een geloof in bovennatuurlijke zaken. Dit is het geval in de Himalaya waar, naast de yeti, nog veel meer veel magische wezens in de bergen zouden wonen.
De verschillende culturen in de regio hebben een eigen mening over de yeti. De sherpa's hebben bijvoorbeeld dubbel gevoel tegenover het wezen en gebruiken het als verhaaltje om kinderen gedisciplineerd te houden. De Tibetanen, aan de andere kant, zien de yeti als een wezen om gevreesd te worden, daarom staat het ook agressief afgebeeld op muurschilderingen daar.
De yeti is ook verwesterd door de verhalen en vertalingen van reizigers die terugkwamen. De yeti is een mengeling van wezens, mythes, fabels. De originele yeti is daardoor een beetje uit het oog geraakt. Dat is ook goed te zien aan de naam van het wezen. "Yeti" is afgeleid van yeh-teh, wat verwijst naar een wezen dat op kleinere schaal lijkt op de Amerikaanse sasquatch/bigfoot, terwijl meh-teh zich het best laat vertalen als 'mannelijk beest'.
De Verschrikkelijke Sneeuwman
De yeti werd in 1921 geïntroduceerd in de westerse wereld, door Henry Newman, een verslaggever. Newman schreef over een Britse expeditie, geleid door luitenant-kolonel CK Howard Bury, naar de Himalaya. Tijdens de expeditie zag de groep beweging op ongeveer 20.000 voet boven hen. Toen ze daar aankwamen, vonden ze voetafdrukken die veel groter waren dan van een mens. De sherpa's die bij de beklimming waren, vertelden Bury dat de afdrukken waren gemaakt door de metoh-kangmi. Metoh-kangmiis een algemene term die in de regio voor veel wezens wordt gebruikt, maar Bury dacht dat het de naam van het wezen was. Newman heeft op zijn beurt Bury's misverstand verkeerd vertaald, in de veronderstelling dat metoh kangmi Tibetaans was voor 'afschuwelijke sneeuwman'.
Zo maakte de westerse wereld kennis met een mysterieus wezen dat de fantasie prikkelt. Sindsdien zijn er talloze expedities van over de hele wereld naar de Himalaya gekomen om de Mount Everest te beklimmen maar ook om te zoeken naar de verschrikkelijke sneeuwman.
Bewijzen van de yeti?
De belangstelling voor de yeti piekte in de jaren vijftig. Terwijl hij in 1951 de Mount Everest probeerde beklom, nam Eric Shipton foto's van een aantal grote afdrukken in de sneeuw, op ongeveer 6000 m boven zeeniveau. Deze foto's zijn onderworpen aan intensieve onderzoeken en vaak bediscussieert. Sommigen beweren dat ze het beste bewijs zijn van het bestaan van Yeti, terwijl anderen beweren dat de afdrukken afkomstig zijn van een normaal dier en vervormd zijn door de smeltende sneeuw.
De grootste expeditie op zoek naar de yeti was de Daily Mail Snowman Expedition van 1954 onder leiding van bergbeklimmer John Angelo Jackson. Jackson volgde en fotografeerde vele voetafdrukken in de sneeuw, waarvan de meeste herkenbaar waren. Er waren echter veel grote voetafdrukken die niet konden worden geïdentificeerd. De voetafdrukken werden na onderzoek als bewijs van tafel geveegd. Maar er was ook beter bewijs. Jackson had van het Pangboche – klooster een paar haren van de hoofdhuid van een yeti gekregen.
Het haar werd geanalyseerd door een expert en vergeleek ze met haren van bekende dieren zoals beren en orang-oetans. De expert kon het dier waarvan de Pangboche-haren waren genomen niet vaststellen. Hij was er echter van overtuigd dat de haren niet van een beer of mensaap waren.
In volgende expedities werd ontlasting gevonden die niet kon worden toegewezen aan een bekende diersoort en er werd een stukje hoofdhuid, verkregen uit een ander klooster, getest. Ook daarover kon geen uitsluitsel gegeven worden. Een Britse bergbeklimmer, genaamd Don Whillans, zei in 1970 de yeti gezien te hebben.
Bestaan van yeti twijfelachtig
Er is weinig bewijs. Er zijn weinig aanwijzingen. Er zijn weinig ooggetuigen. Dat betekent niet, dat de yeti niet bestaat. Maar het is niet aannemelijk te maken. Natuurlijk is het dunbevolkt gebied en is er veel ruimte voor de yeti om zich te verbergen. Als cryptozoöloog sluit ik niets uit, maar de kans dat een yeti bestaat acht ik klein.
Henk J.F. Mulder - Cryptozoöloog
Welkom op mijn blog. Mijn naam is Henk Mulder. Ik duik dagelijks in de wereld van mythes, cryptiden, folkolore en paranormale zaken etc. Op mijn blog schrijf ik daar met plezier over.
Vragen? Ervaringen? Henk@subjectx.nl
Schrijf je in voor de nieuwsbrief
1x per maand & reclamevrij
